ข้อมูลทิเบต ก่อนเดินทางไปที่ใดๆบนโลกใบนี้ เราอยากแบ่งปันให้ข้อมูลเบื้องต้นเป็นเกร็ดความรู้ ซึ่งมีข้อมูลมากมายมาเล่าสู่กันฟัง เพราะเหล่านี้เป็นสิ่งที่เราเรียนรู้จากการเดินทางจริง จึงขอสรุปให้เห็นเป็นตอนๆพอสังเขปได้ดังต่อไปนี้

หนึ่ง ที่ราบสูงซึ่งสูงที่สุดในโลกจนได้ชื่อว่าเป็นหลังคาโลก

สอง พุทธศาสนาแบบวัชรยานนิกายลามะหมวกเหลืองกำเนิดขึ้นที่ทิเบต โดยท่านซงคาปาคือผู้เป็นดั่งต้นนิกาย เป็นอาจารย์ขององค์ดาไลลามะ

สาม แหล่งต้นกำเนิดของแม่น้ำสายสำคัญของโลก อาทิ แม่น้ำพรหมบุตร แม่น้ำสินธุ เป็นต้น รวมถึงแม่น้ำโขงที่ไหลผ่านมายังประเทศไทยด้วยเช่นกัน

ถ้าหากพูดถึงองค์ดาไลลามะ คนทั่วโลกก็จะรู้จักกันดีในฐานะผู้นำสูงสุดทางศาสนาของชาวพุทธที่นับถือแนววัชรยานนิกายหมวกเหลือง เรียกว่า Yellow Hat หรือเรียกชื่อตามภาษาท้องถิ่นว่า เกลุคปา ซึ่งชาวทิเบตส่วนใหญ่นับถือและศรัทธากันเป็นจำนวนมาก แต่อย่างไรก็ดี ศาสนาพุทธในทิเบตมีมากถึง 4 นิกายหลักๆเผยแพร่ไปไกลทั่วดินแดนเทือกเขาหิมาลัย

กษัตริย์ซองเซินกัมโป เป็นผู้รวบรวมอาณาจักรทิเบตอันเกรียงไกรจนเป็นปึกแผ่นและได้เริ่มสร้างเมืองหลวงขึ้นเมื่อปี ค.ศ.647 ที่ปัจจุบันคนทั่วโลกรู้จักกันดีในนามว่า “ลาซา” ชื่อนี้ไม่เคยเปลี่ยนตามยุคสมัย ยังมีสถานที่สำคัญที่สร้างขึ้นเคียงคู่กันมายาวนานตลอดระยะเวลากว่า 1,369 ปี คือ วัดโจคัง และ พระราชวังโปตาลา ซึ่งถือเป็นไฮไลท์สำคัญของลาซาที่ีเป็นมรดกโลกตีตรารับประกันความยิ่งใหญ่ หากไปเยือนลาซาแล้วพลาดไม่ได้ชมทั้งสองแห่ง ถือว่าไปไม่ถึง

ชิกัตเซ่ เป็นเมืองใหญ่อันดับสองของเขตปกครองตนเองแห่งทิเบตที่มีความสำคัญอย่างยิ่งยวดไม่ต่างอะไรกับลาซา และน้อยคนนักจะได้เดินทางไปถึง เพราะมีเพียงไม่กี่บริษัททัวร์ในประเทศไทยจัดพาไป เมืองนี้มีความสำคัญมากในฐานะที่เป็นสถานที่ประทับขององค์ปัญเชนลามะ ซึ่งเป็นผู้นำทางศาสนาอีกองค์หนึ่งที่ชาวทิเบตให้ความนับถืออย่างสูงเช่นเดียวกับองค์ดาไลลามะ ซึ่งปัญเชนลามะองค์ปัจจุบันได้รับการอุปถัมภ์ค้ำชูจากรัฐบาลปักกิ่งเป็นอย่างดี อีกทั้งซิกัตเซ่ยังเปรียบเสมือนประตูหน้าด่านบนเส้นทางสายมิตรภาพระหว่างจีนกับเนปาลที่เชื่อมต่อเข้าสู่ Everest Base Camp ได้อย่างสะดวกสบาย ภาพวิวทิวทัศน์ตลอดเส้นทางสวยงามเป็นที่สุดเกินกว่าจะบรรยายได้ มีเท่าไรเทใจให้หมดดีกว่า

อย่างที่เรารู้กันดีว่าชาวทิเบตโดยส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธแบบวัชรยานด้วยศรัทธาอย่างแรงกล้า ดังนั้นเพื่อแสดงออกถึงศรัทธาที่มีต่อพระพุทธเจ้าแบบเต็มเปี่ยม ชาวทิเบตจึงคิดหาวิธีในการบูชาและระลึกถึงพระพุทธเจ้าโดยไม่ให้สิ่งใดๆมาเป็นอุปสรรคต่อศรัทธาที่มี ไม่ว่าจะเป็นเส้นทางที่ลำบากต่อการเดินทางหรือใช้ชีวิตเพียงใดก็ตาม พวกเขาจึงสร้างผลงานจิตรกรรมบนผืนผ้าที่เคลื่อนที่ได้ไปทุกหนแห่งที่เป็นรูปของพระพุทธเจ้าหรือพระโพธิสัตว์ที่ตนนับถือ เรียกกันว่า “ผ้าพระบฏ” อันสะท้อนให้เห็นถึงความเจริญงอกงามของพุทธศาสนาที่เป็นบ่อเกิดของขนบประเพณี วัฒนธรรม และวิถีการดำรงชีวิตของชาวทิเบต

คนส่วนใหญ่ได้ยินกิตติศัพท์ของทิเบตว่าเป็นดินแดนหลังคาโลกก็คิดไปถึงเรื่องความสูงเป็นอันดับแรก ยิ่งสูงเท่าไรอ๊อกซิเจนในอากาศก็เบาบางลงเท่านั้น จึงทำให้ใจเริ่มห่อเหี่ยวเพราะกลัวจะปรับตัวไม่ได้กับที่สูง ซึ่งจริงๆแล้วการเที่ยวบนที่สูงอย่างหลังคาโลกเป็นง่ายๆหากนักเดินทางรู้จักเลือกวิธีเดินทางที่ดีและเหมาะสมให้ร่างกายได้ค่อยๆปรับตัวไปเรื่อยๆ ไม่ดันทุรังกับการบินขึ้นที่สูงพรวดเดียว ดังนั้นการขึ้นรถไฟขาขึ้นเป็นหนทางที่ดีที่สุดทางหนึ่งที่นักท่องเที่ยวชาวตะวันตกมักเลือกใช้บริการเป็นหลัก เพราะร่างกายจะได้ปรับตัวตลอดการเดินทางในระหว่างนั่งรถไฟจากซีหนิงสู่ลาซา เมื่อเป็นเหตุเป็นผลเช่นนี้แล้ว จึงเป็นคำตอบว่า ทำไมต้องใช้รถไฟขาขึ้นนั่นเองค่ะ